Traject 4: Biescas- Zaragoza

Biescas, 8 september 2021

Uiteindelijk hebben we dus de Portalet en daarmee de Pyreneeën overwonnen. Klinkt dramatisch en als een openingszin van een verslag over de Tour de Franse. Dat was het niet. Niks geen zwetende klimgeiten, niks geen heroïek, niks geen snot voor ogen, niks geen man met een hamer. Gewoon met de fietsen achter in een taxi. Vanwege dreigend slecht weer. Was het nodig? Tja, waarschijnlijk wel. De taxi pikte ons rond 5 uur’s middags op. Was niet anders te plannen. De chauffeur annex ‘cave’houder, annex klusjesman voor het hele dorp had nog tig andere klussen die dag. Voor mij ruim de tijd om onze fietsen taxiklaar te maken. Dit met advies op afstand van Dick van de Tun uit Beuningen.

Op deze plaats wil ik even stilstaan bij Dick van de Tun. Hommage aan een mekanieker.

Ruim 12 jaar geleden plande ik een fietstocht en ik wilde een goeie fiets. Het enige wat ik echt zeker wist was dat ik een Rohlofnaaf wilde (had ik op tv gezien en leek me ideaal) en meer in  het algemeen een fiets die tegen een stootje zou kunnen. Wie mij kent weet dat dat nodig is. Ik reisde heel Nederland af naar gespecialiseerde fietsspeciaalzaken. Amsterdam, de fietsbeurs in de RAI, Arnhem, Wageningen. Staarde me blind op het mooie spul en schrok van de prijzen. Totdat ik in één van die zaken iemand tegen het lijf liep die zei: “ja, dit is allemaal mooi spul, kijk mijn ogen ook altijd uit, maar er is iemand die zo’n fiets helemaal naar jouw smaak in elkaar zet…, voor nog niet de helft van het geld.” Hij noemde een naam in Beuningen. Ik keek hem ongelovig aan, want laat ik nou net in die tijd in Beuningen wonen. 

Ik dus langs bij Theunissen Tweewielers (in Beuningen beter bekend als de Tun). En maakte daar kennis met Dick de eigenaar van de zaak en tevens mekanieker van dienst. In overleg kocht ik een Giant fiets omdat het frame me aanstond en het volgens Dick stevig en stijf genoeg was om een fikse reis met bagage aan te kunnen. Dick sloopte vervolgens alle onderdelen van de Giant. Die kwamen in de winkel terecht om doorverkocht te worden. Vervolgens tuigde hij het Giant frame op met ‘state of the art’ onderdelen, zoals die voor een reis als de mijne nodig zouden zijn. Tubusdragers, Brookszadel, diepere velgen, beste banden van Schwalbe en dus de veelgeroemde Rohlofnaaf. Het zal de meesten van jullie niets zeggen, maar het is echt top voor de wereldfietser. Zelfs al blijft die in Europa. Nooit een seconde spijt van gehad. Voor dat ik aan de huidige reis begon stond er bijna 35.000 op de teller. En eigenlijk heb ik er geen moment aan getwijfeld dat ie nog steeds goed genoeg zou zijn om ook deze reis aan te kunnen.

Inmiddels woon ik al jaren niet meer in Beuningen. Mijn fiets is in onderhoud bij de fietsenmaker om de hoek. En ik verhuis nogal eens, dus dat is telkens een andere fietsenmaker om een andere hoek. Niet meer bij Dick. Een mens reist geen 40 kilometer om een fiets in onderhoud te geven. Maar in de voorbereiding voor deze reis bedacht ik dat als ik met mijn Giant 3.200 kilometer naar Lissabon ging fietsen, ik daar graag een echte mekanieker naar wilde laten kijken. En daar ken ik er maar één van: Dick van de Tun. Dus naar Beuningen. De zaak zat er nog en Dick stond nog steeds goedgemoed aan allerlei fietsen te sleutelen. Altijd tijd voor een praatje. Altijd bereid om alles uit de handen te laten vallen om de klant die net binnenkomt te helpen. Dit vaak ten koste van de klus die hij onderhanden  heeft, maar die zekerlijk een andere keer gereed komt. Dick reviseerde mijn fiets en hij voelt weer als vanouds. Nieuwe trapas, spaken gespannen, nieuwe ketting, olie ververst. Olie ververst? Ja, olie ververst, want van een Rohlofnaaf moet zo af en toe de olie ververst. Dus karretje zo goed als nieuw. Ik heb hem gewoon voor de lol zelfs gepoetst toen hij klaar was. 

Toen nog de fiets van Anneke. Een zelfde proces als met mijn fiets (laten bouwen door Dick) was geen optie. Geen tijd meer voor en bovendien, er is een schreeuwend tekort op de markt van  fietsonderdelen. Kennelijk een onbegrijpelijk gevolg van de Coronapandemie. Op Google kwam ik Jan Hoedje tegen in Haarlem. Hij heeft een grote keuze uit goeie tot zeer goeie trekkingfietsen. Tientallen. Opgebost in een stel garageboxen achter zijn rijtjeshuis. Hij haalt daar zo het ene luxe karretje na het andere uit. Hij is daarbij nuchter en laat zich de kop niet gek maken. Getuige de volgende tekst op zijn website:

“Let op… Ik heb inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en wil liefst stress voorkomen. Op advies van mijn huisdokter, zeg ik daarom liever vooraf …
Tegen mensen die nadat alles al voor ze is uitgezocht en ingevuld, per saldo altijd een nachtje ergens over willen slapen, of weet ik wat voor andere reden aangeven omdat ze erg veel moeite hebben met vlotte beslissingen nemen, dus gewoon maar eerlijk… ga liever ergens anders kijken, want ik ben daar het type mens niet voor, zie er namelijk niets in en ik pas dan liever.
Ook mensen die zeker weten dat ze geen fiets bij mij gaan kopen, a.u.b. hou het leuk en bij de vrijblijvende info op de website.”

Klare taal van Jan. Anneke en ik lieten ons niet afschrikken en gingen er in een weekend naar toe. Jan bleek inderdaad de man van de website. Hij was gedecideerd, stellig, goed geïnformeerd en droeg een hoedje. De keus was na een fiets of 3-4 gemaakt. Een zwarte Gaastra, type Fyts. Misschien geen Lamborghini, maar toch zeker een Porsche onder de trekkingfietsen. Waarom dit verhaal over Jan Hoedje? Hoezeer ik hem ook mocht en vertrouwde en ervan overtuigd was dat de Gaastra klaar was voor onze reis, bracht ik hem nog een keer naar Dick om na te kijken. Check, double check zeg maar.

Waarom nou dit hele verhaal over de Tun? Toen ik in Laruns mijn eigen fiets uit elkaar moest schroeven om hem in de taxi te krijgen, was dat een fluitje van een cent. De afgelopen jaren al tig keer gedaan. Maar de Porsche van Anneke was een ander verhaal. Immers je sleutelt niet zomaar aan een Porsche. Hoewel, het is maar een fiets. Dus voorwiel eruit, oh maar eerst de kabels van de naafdynamo los. Heb ik op mijn gereviseerde Giant niet. Kettingkast er af. Daar is over nagedacht door de mensen van Gaastra, ging er zo van af. Hopelijk straks er ook zo weer op. Kabels voor de Rohlofnaaf los (ook daar is over nagedacht, verbazingwekkend simpel- bij mij is dat altijd gedoe). Toen het moment suprême: de ketting van het achterwiel. En ook dat heel simpel ten koste van 2 enorm smerige handen. Kortom Fyts was binnen de  kortste keren een ontmantelde fiets. Echter toen bleek de ketting dubbel te zitten tussen het voortandwiel en de bevestiging van de krenkas. Niet los te krijgen, laat staan dat ik die er nog op zou kunnen krijgen. Dus wat doet een mens in dat soort gevallen? Dick van de Tun bellen. Dick liet ook in dit geval alles uit handen vallen om de telefoon goed vast te kunnen houden. Hij ging uitgebreid met mij staan bellen en foto’s appen. Welke fiets in Beuningen te laat gerepareerd werd weet ik niet. Bij deze excuus aan de Beuningen eigenaar. De alternatieven die ik aandroeg (stukje losdraaien van de krenkas) werden door Dick terzijde gelachen. Allereerst, nee blijf daar maar van af, dat ga jij niet meer in elkaar krijgen én toen een duidelijke levensles die ik met jullie wil delen: 

“Als  je iets niet hebt losgemaakt toen je het uit elkaar haalde, hoeft het ook niet uit elkaar om het weer terug in elkaar te zetten.”

Euh…. Euh… juist fietsenmaker. Dankjewel. Waarom zou een mens dat inderdaad doen?

Hoe dan ook, we werden door onze taxichauffeur 70 kilometer en een berg verder in Biescas afgezet voor ons hotel. Heerlijk relaxt werden we ontvangen en naar onze kamer gewezen. Onze fietsen stonden nog steeds ontmanteld, op de kop, zonder wielen tegen de gevel van het hotel. Voor het hotel een bankje. Anneke scoorde twee biertjes (hier heten die cervezas) bij de kroeg verderop. Onderwijl fixte ik in no time mijn fiets. En de Porsche van Anneke viel eigenlijk ook zonder een centje pijn in elkaar. De ketting was tijdens de taxiritjes geheel uit zichzelf terug op zijn plek geschoten. Fietsenmaker, bedankt voor de levensles.

Heb ik nog meer te vertellen over Biescas en onze tocht over de Pyreneeën? Ja vanuit onze taxi heb ik genoten van de overtocht. Een klein uur met de taxi. Met de fiets waren we zeker 7-8 uur onderweg geweest. Onderweg had het die dag inderdaad stevig geregend. Het onweerde hier en daar nog steeds. Afgewisseld met zon en regenbogen. Allemaal geen punt met de taxi. Je rijdt een bui in en 2 minuten later er weer uit. Met de fiets ben je door en doornat na zo’n stortbui. Zeker aan de Franse kant waren daarbij de bochten smal en soms stijl. Plus lange stukken door donkere begroeiïng. Met kuddes schapen op de weg. Pas boven de boomgrens en zeker na de col (Spaanse kant) kregen we het ene vergezicht na het andere voorgetoverd. Prachtig mooi. We hebben afgesproken dat we hier nog een keer terugkomen met goed weer en dan de Portalet een keer per fiets en Fyts.

En dan Biescas, ons 1e Spaanse stadje. Klein, bescheiden en gezellig. Natuurlijk gewoon tapas gaan eten. In de bar waar we ’s middags de biertjes scoorden. De serveerster van dienst leerde mij hoe ik mijn favoriete tapa heet (terezno) en moet uitspreken. ‘Muy bien’, niet meer vergeten.

Murillo de Callego, 9 september 2021

Lijkt fietsen in Spanje op fietsen in Frankrijk, België, Nederland? Ja natuurlijk, gewoon twee wielen, twee trappers, een stuur, trappen en af en toe remmen. Maar toch ook weer niet. Want Frankrijk kan soms een beetje leeg en verlaten zijn. Maar er is altijd bewoonde wereld in de buurt. In Spanje dus niet. Het kan voorkomen dat je uren fietst zonder een dorp te zien, of zelfs maar een auto tegen komt. Eerst nog wel. Vanuit Biescas leidde de route ons na 12 kilometer naar Sabinañigo, het laatste deel langs een drukke rondweg. Een weinig opvallend stadje. Wel wat faciliteiten, dus koffiedrinken zolang het nog kan. Dan de routebeschrijving verkeerd interpreteren, daar pas 6 kilometer en een klim later achter komen. Vervolgens blijkt dat de enige weg naar ons volgende dorp toch echt weer door Sabinañigo leidt. Inmiddels zijn we zover rond het stadje gefietst, dat we andermaal langs dezelfde drukke rondweg het stadje inrijden. Dat blijkt namelijk de slimste optie, berg af, over een erg drukke, maar brede weg. Anneke breekt haar record en gaat zeker 50 aan het uur naar beneden. We komen precies uit voor het terras waar we koffie zaten te drinken. We zwaaien nog even naar de mensen die er nog steeds zitten. We hadden hier niet rechtdoor moeten gaan (wat we deden) maar de weg tegenover het terras moeten inslaan. 

Op weg naar het dal van de Gallego, over een klein weggetje. De rest van de dag hebben we geen mensen of verkeer meer gezien. In de verte nog wat dorpen, maar vrijwel altijd bergop én klein én siëstatijd, dus geen cola of koffie of zo te krijgen. Na een kilometer of 25 begint de route te stijgen. Het wordt daardoor wel steeds mooier. Uiteindelijk maken we er een stevige etappe van. Die volledig wordt goedgemaakt door de laatste 15 kilometer. Vanaf een groot stuwmeer dalen we naar beneden door het dal van de Gallego met uitzicht op de Mallos de Riglos. Gigantische kale en rode rotsen. Naar het dorp en ons hotel waar we die nacht verblijven. Het hotel hoog in het dorp naast de kerk in een eeuwenoud huis. Natuurlijk volgen we de bordjes naar de Plaza Mayor. Want daar ligt het in de buurt zegt Google Maps. Google Maps is nog nooit wezen fietsen. Het blijkt zelfs voor voetgangers onbegonnen werk. Stijl en vol trappen. Een señora probeert ons de weg te wijzen. Ze blijft maar zeggen: ‘carreterra, carreterra’. Maar wij zijn pas een dag in Spanje, dus dat begrijpen we nog niet. Na raadplegen van mijn vertaalapp begrijp ik dat ‘carreterra’ ‘weg’ betekent. Maar daar komen we net vandaan. Met pijn en moeite halverwege gekomen. Dus niet nie terug naar de. ‘carreterra’. Als een buurvrouw zich ermee bemoeit en ook ‘carreterra’ begint te roepen, zwichten we. We kunnen het hotel beter benaderen via de weg. We zijn er maar een paar honderd meter vandaan, maar met onze fietsen en bagage gaan we er niet komen. Dus fietsen omgekeerd, terug naar de carreterra, drie keer linksaf (blijkt ook 1x rechts te zijn) en een fikse klim, via de weg het dorp aan de andere kant in en je staat voor het hotel van die nacht.

Met restaurant inpandig. Gelukkig. Want totaal geen puf om nog iets anders op te zoeken. Meest opmerkelijke: onze gigantisch chaotische, maar gastvrije gastvrouw. Na onze aankomst zet ze ons met twee biertjes op een balkon, pal in de ondergaande zon en met uitzicht op de Mallos. Na een lekkere douche, verplaatsen we ons stijf en moeizaam naar het restaurant, waar we niet eens de enige zijn. Haar echtgenoot staat in de keuken te koken. Clapton, JJ Cale en BB King schallen ons tegemoet als de keukenklapdeuren opengaan en onze gastvrouw weer een bord of kopje of bestek of wat dan ook komt brengen. En dat is vaak, want ze draagt vrijwel nooit twee dingen tegelijk. Ze neemt uitgebreid de tijd om met iedere gast te praten, maar vergeet dan dat de andere gasten op haar diensten wachten. Uiteindelijk komt het goed. Prima gegeten, heerlijk wijntje erbij. 

Bij het ontbijt gebeurd een soortgelijk ritueel. Behalve dat ze er nu alleen voorstaat. Bovendien lijkt ze totaal verrast door het feit dat zoveel mensen komen ontbijten. Elk stukje kaas, elk schijfje worst, elk vers sapje moet ter plekke en op dat moment nog worden gesneden of geperst. Waarna ze het één voor één naar de tafels brengt. Dat wil zeggen:

-bestek pakken en naar tafel a brengen

-borden pakken en naar tafel a brengen

-kaas snijden en naar tafel a brengen

-worst snijden en naar tafel a 

-toast maken en naar tafel a

-sapje persen en naar tafel a

-koffie maken naar a

-thee zetten naar a

-boter en jam naar a

Waarna het proces zich herhaalt voor tafel b.  Wij waren d.

Daarbij had ze bij het aankleden haar shirt binnenste buiten aangetrokken. Als je zo zit te wachten ’s ochtends, let je daarop. Iedereen in de zaal deed dat en zag het, maar niemand zei het. Je weet niet wat een tussentijds omkleedproces had betekent voor het tempo. Daarbij, wij hadden als excuus dat we geen idee hadden hoe je in het Spaans zegt als iemand z’n shirt binnenstebuiten aan heeft. Geen idee. Ook de vertaalapp niet.

Toen we uiteindelijk op de fiets konden en  ze hoorde dat we die dag zo’n 75 kilometer gingen fietsen, sloeg ze om van verbazing. Snel (ze kon het dus wel) haalde ze twee grote waterflessen tegelijk en stopte die onder onze snelbinders.

San Mateo de Callego, 10 september 2021

Ook deze dag vooral stilte en leegte ervaren. Hoewel na 11 kilometer en wellicht onze laatste klim (ik mag dat niet meer zeggen van Anneke) pauze in Ayerbe. Klein stadje met leuk pleintje en veel levendigheid. Gelijk maar twee koffie genomen. Na het stadje linksaf kleine weg opgedraaid en vervolgens 50 kilometer of zo niets of niemand meer gezien. Wel mooi landschap. Wind een beetje van achter. Soms van opzij. Alleen ’s middags even niet. Toen stond hij anderhalf uur vol van voren. Met de nadruk op ‘vol’. Joost mag weten waarom. Met nog 40 kilometer voor de kiezen is dat schrikken. Maar zoals hij opkomt, gaat hij weer liggen, althans draait naar half van achteren.  Net voldoende op tijd om ons comfortabel te laten belanden in San Matteo. Geen heel bijzonder dorp. Ooievaarsnesten op de kerk. Wolken spreeuwen in de bomen langs het kanaal. Eem kanaal dus, dwars door het dorp. Een fanfare die vanaf onze aankomst om een uur of 6 tot ‘s avonds niet onverdienstelijk, naast het dorpshuis, repeteert. Een tapasbar, met weinig keuze. Een tapasrestaurant met veel keuze, maar geen vrije tafels. Prima cerveza’s. En het goedkoopste hotel tot dusver. Prima, schoon en onze fietsen moesten in de lift mee naar boven om op onze kamer te logeren. 

Zaragoza, 11 t/m 13 september 2021

Op weg naar Zaragoza valt weer het lege landschap op. Wel wat meer dorpjes dan tot dusver, maar het houdt niet over. Het Spaanse platteland loopt leeg en dat ervaren we aan den lijve. Ook de toegangsweg naar Zaragoza blijft heel lang, heel leeg. En Zaragoza is toch echt de 4e stad in Spanje. De vraag rijst waarom blijft het zo leeg? Nou die vraag kan ik beantwoorden nu we in Zaragoza zijn:  wie wil er nou in de omgeving van Zaragoza wonen als je Zaragoza zelf in de buurt hebt? Wat een mooie en vooral leuke stad is dat. De Callego komt uit in de Ebro en al gauw doemt de kathedraal op langs diezelfde Ebro én de basilica van de maagd Maria op de pilaar (Nb. Ik kom op die pilaar terug, die kans laat ik niet liggen).

Zodra je over de brug over de Ebro bent, rij je het grootste plein van Europa op (althans dat beweren de Zaragonezen zelf). 1,5 kilometer lang. Zij hebben het vast nagemeten, dus het zal zo zijn. En dan bruist en gonst het. Ons hotel blijkt prima geplaceerd, aan het uiterste korte eind van het plein. Vlakbij el Tubo. De wijk waar het wemelt van de tapasbarretjes en restaurantjes. En op loopafstand van de kathedraal en  van het Moorse paleis Aljaferia. Het paleis waar Ferdinand van Aragon en Isabella van Castillië resideerden en uiteindelijk Columbus richting Amerika stuurden. 

Kortom heerlijke stad om te verblijven. Van lieverlede verlengen we ons verblijf met een dag en genieten van de tapas, de cerveza’s, maar balen van het weer dat weer begint om te slaan. Koude wind uit het noorden, nu ook ten zuiden van de Pyreneeën. En ook de eerste regenspetters maken dat we binnen moeten eten. Ik zal eens een hartig woordje met het universum moeten wisselen.

Dan nog even over Maria en de pilaar, oftewel ‘nostra Señora de El Pilar’. Dit is één van de belangrijkste heiligdommen van Spanje. Een barbiepop uitgedost als de Virgen en el pilar zie je echt overal. Op vlaggetjes, in winkels op een schapje, in een alkoof langs de weg. Echt overal. Op het plein voor de basiliek staat een lange rij die de basiliek in wil om de Señora in levende lijve te kunnen zien. Nou ja, levende lijve? De wonderen zijn de wereld nog niet uit, maar dat toch niet. Ik bedoel dus dat men massaal langs het beeld van Nostra Señora wil schuiven, om wat devote teksten met het beeld te delen, dan wel dito gedachten aan het beeld te wijden. Dit beeld staat in een onwaarschijnlijk grote en rijkversierde basiliek. Boordevol werken van Goya en andere Spaanse grootmeesters. 

Het verhaal van Maria op de pilaar gaat in het kort als volgt (ik vertel het even, omdat Sint Jacob ons, ondanks dat we niet naar Compostela gaan, nog steeds niet loslaat):

Jacob was dus naar Spanje gekomen om het Christendom te verspreiden. Even terzijde, het verhaal is dat hij in de buurt van Compostela aan land kwam. Al dan niet met Maria Magdalena, daar zijn de geleerden het niet over eens. Sterker nog er zijn geleerden die het bestaan van Jezus, Jacob, Maria, Maria Magdalena en de andere apostelen überhaupt in twijfel trekken. Ik wil daar geen standpunt bij innemen. Ik vermeld het maar even. Hoe dan ook, Jacob trok het binnenland in. Kennelijk vlotte het bekeren niet zo en begon hij wat te wanhopen. Totdat hij aan de Ebro bij Zaragoza (de stad die gesticht werd door Caesar Augusto, waar de naam van afgeleid werd) 8 mensen bekeerde. Met die bekeerlingen sliep hij aan de oever van de Ebro. 

Midden in de nacht (althans ik denk dat het midden in de nacht was, maar kan ook laat in de avond of ’s ochtends vroeg zijn geweest, Wilma het nog zeggen) verscheen Maria. Zij sprak Jacob moed in en droeg hem op om op die plaats een heiligdom voor haar te bouwen. Even later kwam Jezus zelf in beeld. Hij zette er een zuil (pilar) neer en droeg Jacob op daar een beeld op te zetten. En wel eentje van Maria. En er een heiligdom van te maken. Mooi. Vervolgens kwam in de loop der eeuwen van het één het ander. Het eenvoudige heiligdom groeide uit tot een knoert van een basiliek. Wat bijzonder is, is dat dit in de christelijke kerkgeschiedenis het eerste geval van bilocatie was. Dat wil zeggen, Maria leefde in die tijd nog. Nog 11 jaar zelfs. En wel in Jeruzalem. Niet in Zaragoza. En zij heeft (mocht zij al bestaan hebben) zeker geen voet gezet aan de oever van de Ebro. Later in de kerkgeschiedenis kwam de praktijk van bilocatie pas goed in zwang en werd je als heilige niet meer voor vol aangezien als je zo af en toe niet op meerdere plekken tegelijk verscheen.                                                           

Waarom dit verhaal. Dat staat immers in min of meer dezelfde bewoordingen in elke reisgids. Ik vertel dit verhaal omdat ik mij (toen wij die basiliek bezochten en langs de maagd op de pilaar liepen) ervan bewust werd dat we  getuige waren van een compleet nieuw wonder. Al die Spanjaarden bezoeken hun heiligdom idolaat getooid met mondkapjes. En dat moet conform de coronarichtlijnen, want de maagd staat binnen op die pilaar. De Spanjaarden dragen veel en vaak mondkapjes. Ook op plekken waar dat niet hoeft. Dus ook in de rij buiten op dat immense plein van 1,5 kilometer. En dat is een lange rij, waar ze soms heel lang instaan. Met mondkapje. Én voldoende tussenruimte om het kapje af te kunnen doen. Ik doe veelal gedwee mee met het dragen van een mondkapje, althans daar waar dat moet. Maar zodra het niet meer hoeft, gaat het ding af. Waarom? Tja, ik krijg het er benauwd en warm van. En ik ben ervan overtuigd dat die kapjes totaal niet bijdragen aan het tegengaan van virussen. Ik weet dat ook daar geleerden van mening over verschillen. Het zij zo. Voor dit verhaal is dat niet zo interessant. Als je een Spanjaard echter op straat tegenkomt en hij of zij draagt geen mondkapje is de kans groot dat hij of zij naar de andere kant van de straat loopt, en nadrukkelijk  een masker erbij opzet. Alsof onze wederzijdse virussen (mits aanwezig) een schijn van kans zouden hebben om over te springen.

Wat interessant is voor dit verhaal is te weten dat men deze obsessieve kapjesdrang aan de kant zet, zodra men voor de maagd op de pilaar staat. Dan denkt men dat het Maria- mirakel zich voortzet. Want zodra de pilaar in zicht is probeert men die (met ontblote lippen) te zoenen. Virussen van de voorganger of niet. Ik neem aan dat men aanneemt dat el vragen die wel onschadelijk zal maken.  Dat gekus nam overigens zo’n vormen aan dat men een stevig stuk plexiglas voor de pilaar en de Maria heeft moeten zetten om de pelgrims tegen zichzelf in bescherming te nemen. Kennelijk vinden de autoriteiten dat Corona buiten de jurisdictie van de maagd valt 

Santa Maria de Tiétar,  25 september 2021

Ik kom er achter dat we harder fietsen dan ik kan schrijven. Sinds Zaragoza zijn we verder getrokken. We hebben al weer 8 of negen dagen gefietst, 4 dagen gerust in Segovia en het el Escorial bezocht. Morgen verder naar Talavera la Reina en Guadelupe. Portugal lonkt. Het verslag over die dagen volgt. Voor nu even tot zover.